Oud worden in deze tijd

Kienen

Onlangs was ik in Kerkrade bij oma Krewinkel; de oma van mijn vrouw. Een schat van een mens met het hart op de tong. Ze is inmiddels gekrompen tot minimale proporties en steeds als ik haar weer zie lijkt ze weer kleiner geworden. Ze wordt volgende maand 94 en haar lichaam is zo langzamerhand wel door de reserves heen. Een loopje naar de keuken is vandaag de dag een wereldreis geworden. De tocht zelf duurt korter dan de tijd die ze vervolgens moet uitrusten van die onderneming.

Oma woont nog op zichzelf en slijt haar dagen met puzzelen en het volgen van nieuws op televisie. Met regelmaat kletst ze wat met de buren of wie er dan ook maar in de buurt is. Iedereen daar in de omgeving kent mevrouw Krewinkel. Als ze zich goed voelt waagt ze de tocht naar de gemeenschappelijke ruimte voor een onvervalst potje kienen (bingo). Ze is nog best fanatiek ook. Haar wereld wordt echter net als zijzelf steeds kleiner. Gelukkig heeft ze wel nog steeds een scherpe kijk op veel zaken. Af en toe schrijft ze een gedicht.

Kerkrade, juli 2016

Het is gewoon niet voor te stellen
Je moet met een mobieltje bellen
Daar kun je ook een tekst op lezen
Je moet altijd bereikbaar wezen
En dat kan dus niet gewoon
met een doodgewone telefoon

Wil je een kaartje kopen
Nee, niet naar de balie lopen
Daar is niemand meer te zien
Je kaartje komt uit een machien
Je moet dan overal op drukken
In de hoop dat het zal lukken
Pure zenuwsloperij
Achter je zie je een lange rij,
kwaad en tandenknarsend staan
De trein komt er al aan

Bij de bank wordt geen geld 
meer voor je uitgeteld
Want dat is tegen de cultuur
Het geld komt uit de muur
Aleen als je de code kent
Anders krijg je vast geen cent
Om je nog meer te plezieren,
mag je internetbankieren
Allemaal voor jouw gemak
Heb je alles onder één dak

Niemand die er ooit naar vroeg
Blijkbaar is het nooit genoeg
Man, man, man wat een geploeter
Alles moet met die computer
Anders sta je buitenspel
Op www.puntuit.nl,
vind je alle informatie
Die behoedt je voor frustratie

En als dat ding het dan niet doet
Dan wordt je tijd toch echt niet goed
Maar dan roept men dat je boft
Je hebt immers Microsoft
Ach, je gaat er soms aan onderdoor
Je raakt gewoonweg buitenspoor
Nee, het is geen kleinigheid
Oud worden in deze tijd

M.J. Krewinkel-Lassauw

Wielrennen of dienstplicht

Heroïsch beeld

Ik lig televisie te kijken. Op het scherm zie ik dat het keihard regent, beetje hagelstenen erbij ook nog. Blij dat ik hier binnen zit. Er is iets spectaculairs gaande, maar omdat het donkerder en donkerder wordt zie ik steeds minder. Vanuit de verte komt een mager ventje steeds dichterbij. Hij zit op een heel klein fietsje en rijdt zo te zien alleen. Hij lijkt me niet echt met het weer bezig. Hij wordt achtervolgd door een horde auto's en motoren waarvan alle koplampen hem in de schijnwerpers zetten. Het tafereel ziet er heroïsch uit. De verslaggever meldt dat de wielrenner met zijn laatste kilometers bezig is. 'Het lijkt erop dat hij het gaat halen, ja hoor, hij gaat het halen!' Het beeld schakelt soms alvast even naar de finishlijn die getrokken is in de dwergstaat Andorra, in Arcalis om precies te zijn. Andorra? Dat is toch dat belastingparadijs? Klopt. Het is daar lekker wonen in het land dat leeft van export en toerisme. En er is nog iets met Andorra. Er geldt geen militaire dienstplicht. Ik dacht aanvankelijk dat dat in Nederland ook zo was, maar dat ligt toch iets anders.

Vrijwillig

Ik kan me nog herinneren dat ik de envelop opende welke ik had ontvangen van het Ministerie van Defensie. Ik was zeventien jaar en met van alles bezig, behalve met militaire dienst. Tot mijn vreugde las ik dan ook dat ik me niet hoefde te melden. Wel had ik de mogelijkheid om mijzelf nog vrijwillig aan te melden. Maar op dat moment leek mij dat in het geheel hoogst onaantrekkelijk. Een beetje zandhappen en schieten leken me best nog wel aardig. Ook zag ik weinig problemen met betrekking tot veel sporten en (spotgoedkoop) bier drinken. Alleen opvolgen van commando's en hiërarchie; daar had ik beduidend meer moeite mee. Ik had geen behoefte aan mensen die mij zouden vertellen wat goed voor me was. Ik besloot in stilte te bedanken voor de uitnodiging om mij vervolgens verder te richten op school, werken en uitgaan.

Herinvoering

Lotingsregister 1922
gemeente Alkemade 

Tot mijn schrik hoorde ik onlangs dat er op politiek niveau, en ook daarbuiten, steeds meer mensen het een goed idee lijkt om de dienstplicht weer te herintroduceren. Volgens al die voorstanders zijn er tal van redenen om de lotingsregisters weer te openen. Zo zou het onder andere goed zijn om de jeugd wat discipline en zelfvertrouwen bij te brengen. Tegelijkertijd zou herinvoering verbindend kunnen werken. Ik geloof hier niet zo in. De aanstormende generatie regelt verbinding tegenwoordig gewoon zelf en zit echt niet te wachten op betutteling of ontneming van de bewegingsvrijheid. Ik vraag me ook af of opvoeden een taak van defensie moet worden. Ik meen dat defensie zich vooral moet bemoeien met het voorkomen of desnoods voeren van oorlog. Dat is namelijk de reden dat de Nationale militie sinds begin van de negentiende eeuw mede uit ingelote dienstplichtigen bestond. Er waren destijds gewoon te weinig soldaten. Tot aan 1997 dan, want daarna ontbrak - voor mij gelukkig - even de noodzaak om er mee door te gaan.

Investeren of stoppen
Dienstplicht is dus nooit weggeweest, alleen de meldingsplicht staat momenteel even stil. Dat betekent dat iedereen - wellicht ook vrouwen? - tussen de 17 en 45 jaar, zich beschikbaar moet houden voor het Nederlandse leger. Dus als de pleuris uitbreekt, dan gaan we weer massaal in dienst. Maar als dat dan al gebeurd, is het maar de vraag of de krijgsmacht op tijd klaar is om zich te weren. Ik denk van niet, al vind ik wel dat Nederland een keuze moet maken. Óf stoppen met investeren in defensie óf juist veel meer investeren, zodat er ook een degelijk leger is opgeleid op het moment dat het nodig is. De status quo is wat mij betreft geen optie meer. Dreiging genoeg namelijk.

Militair
Ondertussen zit ik op de bank; op het puntje ervan dan hè. De door mij eerder geprezen Tom Dumoulin heeft het weer geflikt. De 25-jarige wielrenner heeft hard getraind, en is na kort het geloof in eigen kunnen kwijt te zijn geweest, weer opgestaan. Over discipline gesproken; hij heeft letterlijk en figuurlijk zijn rug gerecht. Mooi ook dat de winnaar, van de etappe naar het land waar geen dienstplicht geldt, ook zijn bravoure weer heeft teruggevonden. Dumoulin denkt deze Tour de France namelijk nog een rit te kunnen winnen. Dat zou zelfs aanstaande vrijdag al kunnen, want dan wordt een tijdrit verreden; toevallig zijn specialiteit. Ik hoop het voor hem. En misschien gaat hij zelfs tijdens de Olympische Spelen in Rio ook zo'n kunstje flikken. De verbroedering zal immens zijn. Het zou werkelijk zonde zijn geweest als hij daar vanwege dienstplicht niet mee had kunnen fietsen, al zou hij natuurlijk een uitstekende militair zijn geweest.

Kan er geen genoeg van krijgen

Route Pieterpad

Ik rijd op de snelweg. Uit de speakers klinkt het gitaargeluid van het nummer Old man van Neil Young. Het nummer raakt me. Ik weet niet waarom. Young schreef het lied lang geleden voor een oude man die op zijn ranch het vee beschermde en hekken repareerde. Met zijn fragiele falsetto stemgeluid zingt hij over liefde waarvan hij denkt dat iedereen die - ongeacht leeftijd - nodig heeft. Een mooie gedachte zo aan het begin van dit weekend. De muziek zorgt ervoor dat ik steeds langzamer ga rijden. Alsof ik het moment dan langer kan vasthouden. Mijn vrouw zit naast me. Ik ben met haar op weg naar Zuidlaren (Drenthe). We hebben gepland om van daaruit te wandelen naar de stad Groningen. In een eerdere blog schreef ik al over het Groningse deel van het Pieterpad. Nu was het tijd voor een vervolg, de derde etappe.

Esdorp
In tegenstelling tot voorgaande dagen is het vandaag ideaal wandelweer. Er bestaat een kans op een bui maar tussendoor schijnt ook zeker de zon. Het is niet koud dus we kunnen in ons t-shirt aan de wandeling beginnen. Mijn vrouw neemt voor de zekerheid de regenjas mee, maar daar ben ik te eigenwijs voor.
Na bij bakker Hovius wat Zuidlaarderbollen te hebben ingeslagen - die met recht energie-bommetjes mogen worden genoemd -, starten we onze tocht vanaf de brink richting de rand van dit typische esdorp. Al vlug wisselen akkercomplexen en boerderij elkaar af. Wij lopen letterlijk tussen graan, maïs en aardappelen, wat een onbeschrijflijk vrij gevoel geeft. De geuren van gras en groeiende gewassen doen de rest. Wat een rust heerst hier nog.

Hunebed

Hunebedden
Bij Drenthe denk ik vanzelf aan hunebedden waarvan we er onderweg enkele tegenkomen. Deze voormalige grafkelders zijn het oudste bewijs van bewoning in ons land. Dan heb ik het wel over meer dan 5000 geleden; de tijd van het trechterbekervolk die vermoedelijk de eerste bewoners van ons land waren. Bijzonder dat daarvan iets van waarde bewaard is gebleven, al had het niet veel gescheeld of die reusachtige keien waren allemaal opgeruimd ten behoeve van onze dijken.

We vervolgen onze tocht over zandpaden en door bossen. Het noorden van Drenthe is veelzijdig. Het regent inmiddels wel even flink, maar de temperatuur is nog aangenaam. De hoge bomen bieden gelukkig enige beschutting tegen dat vele kletterende water. Er zijn van die dagen dat het je niet uitmaakt of je doorweekt raakt en dit is er één van. Na twintig minuten stopt het met regenen. We zijn aangekomen bij een open plek in het bos. De warmte van de aarde zorgt er voor dat het pas gevallen water weer verdampt. Omhoog kringelende nevel levert hierdoor een mystiek schouwspel op. Even stilstaan.

Natuurgebied

Schilderachtig
Ik kijk mijn vrouw aan en besef dat het fijn is om er samen even tussenuit te zijn - quality time. Wandelen werkt voor ons beide zowel rustgevend als inspirerend. De weg kronkelt intussen voort langs de vele beken die dit deel van Drenthe rijk is. De zon heeft de regen nu definitief verslagen. Onze kleding droogt al weer vlug op. Na een paar uur bereiken we het Paterswoldse Meer, dat in de zeventiende eeuw is ontstaan door afgraving van veen. Zodoende dat hier nu een uitgestrekt natuur- en recreatiegebied is ontstaan. Het aanblik ervan is schilderachtig. Fijn voor de inwoners van de stad Groningen die dit gebied als hun achtertuin kunnen beschouwen.

We naderen nu echt de stad. De klok geeft aan dat het 19:00 uur is, en als ik dat verifieer met mijn hongergevoel concludeer ik dat het mooi is geweest voor vandaag. Na een paar laatste (onvermijdelijk) saaie kilometers langs het Noord-Willemskanaal bereiken we moe maar voldaan onze bestemming. We stoppen op de Vismarkt bij het onlangs geopende eetcafé Pronk, waar het eten uitstekend is en het koude bier ons weldadig smaakt. Ze noemen het zelf 'Gronings genieten' en daar sluit ik me graag bij aan.

Niet ver meer..

Old man
Na een korte busrit keren we later op de avond terug in Zuidlaren. Het is te laat om op zoek te gaan naar Berend Botje, die hier in de achttiende eeuw naar alle waarschijnlijkheid echt geleefd heeft. De naamgever van het kinderliedje was een zeevaarder, Lodewijk van Heiden genaamd. Hij maakte faam als opperbevelhebber in Rusland. Niet in Amerika dus, zoals het kinderliedje ons doet geloven, maar wat maakt het uit, ik gun Zuidlaren hun icoon.

In gedachten keer ik terug naar het lied van Neil Young, inmiddels zelf een oude man. Ik geloof in die liefde waar hij over zingt. Het fijne gevoel na zo'n lekkere dag in de buitenlucht werkt net als liefde, een beetje verslavend. Ik voel bijna elke vezel van mijn lijf. Ik leef. En net als wandelen doet de liefde soms ook een beetje zeer. Dat maakt het juist allemaal zo mooi. Ik kan er geen genoeg van krijgen.

Zand

Wandelen door de regen;

vele druppels raken niets

Het veelzijdige Drentse landschap;

deze schoonheid doet me iets

De zon gaat altijd weer schijnen;

net als zand liefde in overvloed

Soms helpt het om stil te staan;

alles komt altijd weer goed